Grosso modo kunnen we stellen dat er vier belangrijke types van filters bestaan.
Dit zijn de vervangfilters, metaalfilters, koolstoffilter en labyrintfilters. Naargelang de gebruikte filter kan u ervoor opteren deze regelmatig te reinigen of van tijd tot tijd te vervangen. Een doekfilter bijvoorbeeld vervangt men beter onmiddellijk, terwijl het bij een metaalfilter handiger is om de filter snel even te reinigen met een beetje water en detergent of in de vaatwasser.
- vervangfilter
- vet- of metaalfilter
- koolstoffilter
- labyrinthfilter
De vervangfilters worden steeds minder toegepast in nieuwe dampkapmodellen. Oudere dampkappen of goedkopere en eenvoudigere modellen zijn er doorgaans nog mee uitgerust.Deze filters moeten na zekere gebruikstijd uit de dampkap worden verwijderd en vervangen door een nieuwe. Meestal bestaan ze uit volgende materialen: papier, synthetisch schuim of ongeweven synthetisch materiaal (non-woven).
De vet- of metaalfilters dienen niet vervangen te worden daar zij op een eenvoudige manier te reinigen zijn door ze onder te dompelen in heet water met afwasmiddel, of in de vaatwasser te plaatsen.
Er bestaan verschillende soorten metaalfilters:
in metaaldraad geweven filtermatten worden in een houder in de dampkap geplaatst en kunnen ter reiniging in de vaatwasser opgerold worden de metaalfiltercassettes waarbij de eigenlijke metaalfilter vervat zit in een frame. Hierdoor wordt de plaatsing en de reiniging aanzienlijk vergemakkelijkt. Al naargelang de grootte van de dampkap kunnen er één of meerdere van deze filtercassettes of filtermatten in het toestel zitten.
Hoewel deze filters heel lang meegaan, is ook hier de levensduur ervan niet onbeperkt. Meestal gaat dit type filter wel de hele levensduur van de dampkap mee.
Doordat de filter tijdens het gebruik langzaam verzadigt met vetten, wat de goede werking van de dampkap kan verstoren, maakt men er best een gewoonte van de filter op regelmatige tijdstippen te reinigen.
Sommige dampkappen zijn zelfs uitgerust met een verklikkerlampje dat er de gebruiker verwittigt wanneer de filters gereinigd dienen te worden.
Er bestaan ook zogenoemde “gecombineerde filters” die een combinatie zijn van een metaalfilter met een vervangbare filter.
De koolstoffilters worden voornamelijk gebruikt wanneer dampafvoer naar buiten onmogelijk is. De dampkap wordt dan in recyclagemode of luchtrecirculering gemonteerd. De recyclagedampkappen worden dan, naast de normale vetfilter, uitgerust met een actieve koolstoffilter die de aangezogen damp, vooraleer terug de keuken in te worden geblazen, dankzij de koolstofgranulaten (deels) ontgeurt.
De compacte aktieve koolstoffilter heeft een enorm werkingsoppervlak, wat ongeveer overeen komt met de oppervlakte van een voetbalveld. De actieve kool bindt en neutraliseert vetten en geurtjes.
Ook de actieve koolstoffilter kent een beperkte levensduur en zal bij verzadiging vervangen moeten worden.
Nadeel van dit systeem: de verzadiging van de filter kan niet makkelijk worden vastgesteld;
Een recyclagedampkap verwijdert de ontstane waterdamp niet uit de keuken daar de gefilterde damp terug de keuken wordt ingeblazen.
Het grote voordeel van het gebruik van een actieve koolstoffilter in een recyclagedampkap is dat er minder energieverlies is daar de keukenlucht niet naar buiten wordt afgevoerd. Dit is vooral merkbaar in de winter. Koolstoffilters dienen eveneens regelmatig vervangen te worden. Men neemt aan dat bij normaal gebruik van de afzuigkap de koolstoffilter minstens eenmaal per jaar vernieuwd moet worden. Men zal snel merken als de filter niet meer bruikbaar is. De koolstoffilter zuivert de lucht op een natuurlijke manier van vetstoffen. Indien dit niet meer gebeurd zullen de geuren niet meer weggezogen kunnen worden, en zal er dus geurhinder ontstaan. De actieve koolstof is dan verzadigd door de vele vetstoffen.
Als vierde en laatst mogelijk type van filter belichten we even een de labyrintfilter. Deze bestaan uit een labyrint van obstakels waartegen de aangezogen damp aanbotst. Hierdoor blijft het vet aan de obstakels kleven waardoor de damp van het vet wordt ontdaan. Het vet druipt langzaam naar beneden waar het wordt opgevangen in een opvanggoot. Dit soort filters wordt vaak gebruikt wanneer de dampkap deel uit maakt van een totaal woningventilatiesysteem.Voor dampkappen voor particulieren wordt dit type filter echter zelden gebruikt. Toch vindt men soms in huishoudelijke dampkappen een combinatie van labyrinthfilters met metaalfilters, maar ze worden vooral gebruikt in dampkappen in restaurant- en bedrijfskeukens De reiniging van dit type filter is gelijkaardig met die van de metaalfilter: met water en detergent, of in de vaatwasser.