Het principe is ook hier eenvoudig : de gerechten worden klaargemaakt in warme lucht met een verhoogde hoeveelheid waterdamp in plaats van ze onder te dompelen in water en ze te koken. Hierdoor blijven de vitamines en mineralen van verse levensmiddelen nagenoeg perfect behouden, omdat ze niet kunnen oplossen in het kookwater, dat na het koken in de gootsteen verdwijnt.
Met de commercialisering van de stoomoven ging voor veel thuiskoks een nieuwe wereld open. Stoomkoken was reeds langer een vaak gebruikte technieken de grootkeuken, maar vond enkele jaren geleden ook de weg naar de keuken van de gewone man.
Bij stoomkoken worden gerechten in waterdamp gekookt. Dankzij deze manier van koken blijven de vitamines en mineralen van verse levensmiddelen nagenoeg perfect behouden. Het stoomkoken voltrekt zich met een hoge vochtigheidsgraad, waardoor de natuurlijke kleuren en aroma’s behouden blijven. Of het nu gaat om een mals sappig stuk vis, knapperige groente of een luchtige soufflé, de gerechten zullen niet uitdrogen of aan smaak inboeten.
Gerechten bereid met een stoomoven zijn dus niet alleen erg gezond, ze zien er ook nog eens lekker uit. Het behoud van de smaak zorgt er, ten slotte, voor dat je haast geen specerijen hoeft toe te voegen.
Sommige modellen van stoomovens werken met een vaste temperatuur (100° C) en een vaste vochtigheidsgraad (100%). Andere modellen hebben dan weer de mogelijkheid om of de temperatuur in te stellen of de vochtigheidsgraad. Nog andere modellen laten dan weer toe zowel de temperatuur als vochtigheidsgraad in te stellen. Het voordeel van een instelbare temperatuur is dat men deze aan het gerecht kan aanpassen. Voor de meeste groenten en aardappelen volstaat 100° C en 100 % vocht, maar voor vis is 80° bij 100% meer aangewezen daar men zo het uittreden van de eiwitten kan vermijden. Voor hardere groenten zoals wortels of boontjes e.d. kan men om de kooktijd in te korten een temperatuur van 120° instellen bij 100%. Het aanpassen van de vochtigheidsgraad komt meestal voor bij gecombineerde stoomovens en wordt gebruikt voor specifieke toepassingen.